Zomerhitte op de job: beschermende maatregelen - Belgian Event Supplier Association

Door de klimaatsverandering worden we steeds meer geconfronteerd met pieken van grote hitte. Dat kan lichamelijke problemen veroorzaken zoals een zonnesteek of zelfs een beroerte. We spreken van een hittegolf als de gemiddelde minimumtemperatuur hoger is dan 18°C en de gemiddelde maximumtemperatuur hoger is dan 30°C voor drie opeenvolgende dagen. Net als in de bouwsector heeft dit ook voor de eventsector gevolgen. Met het festivalseizoen in full swing werken velen onder ons in de zomer immers buiten.

Als het te warm wordt op het werk, heb je als werknemer recht op een aantal beschermende maatregelen. Wie in kleinere ondernemingen werkt, is daarvan echter niet steeds op de hoogte. In de bouwsector is dit over het algemeen goed geregeld, in onze sector is dat niet altijd het geval.

Er zijn wettelijke waardes bepaald die rekening houden met verschillende factoren: de gevoelstemperatuur buiten, de luchtvochtigheid, windsnelheid (tocht), de rechtstreekse straling die de werknemers ondervinden door de zon of door een machine, … Een bepaalde warme temperatuur kan met name bij zeer vochtig weer ondraaglijk zijn, terwijl die bij droog weer geen probleem geeft.

De regels over het werk bij hoge omgevingstemperaturen zijn vastgelegd in de codex over het welzijn op het werk. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de WBGT-index (Wet Bulb Globe Temperature) die wordt berekend op basis van de luchttemperatuur in °C en de relatieve vochtigheid. Die index bepaalt of iemand binnen een bepaalde omgeving gedurende 8 uur kan werken. Wordt de maximale index overschreden, dan moet actie ondernomen worden.

Wil je weten hoe de WBGT-index wordt bepaald, klik dan hier.

Bijvoorbeeld: secretariaatswerk (zeer licht), handenarbeid aan een tafel (licht), staande arbeid (halfzwaar), grondwerken (zeer zwaar).

De WBGT-index houdt niet alleen rekening met de temperatuur van de lucht die je meet met een gewone thermometer, maar ook met de luchtvochtigheid en met de stralingstemperatuur van voorwerpen in de omgeving. Een hoge fysieke werkbelasting en een hoge luchtvochtigheid geven een hoge WBGT.

De WBGT-index kan 5 tot zelfs 10 graden lager zijn dan de waarde op een gewone thermometer en wordt gemeten met een zogenaamde “vochtige globethermometer”. De meeste bedrijven hebben zo’n thermometer niet in huis, maar op de website van de FOD Werk, Arbeid en Sociaal Overleg staan er omrekeningstabellen. Naast een klassieke thermometer, is er dan wel een vochtigheidsmeter vereist.

Als de WBGT-index de 29 overschijdt bij lichte fysieke werkbelasting, 26 bij halfzware fysieke werkbelasting, 22 bij zware fysieke werkbelasting en 18 bij zeer zware fysieke werkbelasting, moet de werkgever de volgende maatregelen nemen:

beschermingsmiddelen (zonnescherm, hoofddeksel, …) ter beschikking stellen van werknemers die aan rechtstreekse zonnestraling worden blootgesteld;
ervoor zorgen dat er gratis verfrissende dranken worden verstrekt;
binnen de 48 uren toestellen voor kunstmatige verluchting installeren;
indien de overschrijding van de WBGT-index langer dan 48 uren aanhoudt rusttijden invoeren.

Bedrijven mogen in dat laatste geval ook autonoom beslissen om tijdelijke werkloosheid in te voeren als het onmogelijk is om veilig te werken.

Het spreekt voor zich dat er niet gewacht moet worden tot de actiewaarden overschreden zijn om maatregelen te treffen, zodat iedereen zijn of haar taak kan uitoefen zonder te lijden onder de hinder van de warmte.

Tips & tricks als je buiten aan het werk bent bij hoge temperaturen:

Begin vroeger aan je werkdag en doe de zwaarste en moeilijkste taken op de koelste momenten.
Pauzeer regelmatig in de schaduw en drink meer dan gewoonlijk.
Bescherm je hoofd met een hoed of pet. Vermijd werken in bloot bovenlijf en kies voor ruime, lichtkleurige en lichte kledij: katoen laat een betere zweetafvoer toe. Draag een zonnebril.
Vermijd direct contact met metalen oppervlakken waaraan je je kunt verbranden door hun contact met de zon.
Wees aandachtig voor je collega’s en voor eventuele symptomen die kunnen wijzen op een zonnesteek, zoals bijvoorbeeld spierkrampen, duizeligheid, verwardheid, misselijkheid en braken.

Niet alleen de warmte, ook de concentratie van ozon in de lucht kan je parten spelen als je bij hoge temperaturen buiten aan het werk bent. Bij aanhoudend warm weer treden er dikwijls verhoogde ozonconcentraties op. Zo’n ozonpiek kan leiden tot kortademigheid of abnormaal ademen, oogirritatie, keelirritatie en hoofdpijn.

Over de bescherming tegen ozon van klimatologische oorsprong zijn in de arbeidsreglementering geen afzonderlijke bepalingen opgenomen. Dat wil echter niet zeggen dat er geen maatregelen getroffen moeten worden. Blootstelling aan ozon van klimatologische oorsprong wordt beschouwd als een arbeidsrisico waartegen preventieve maatregelen moeten worden voorzien. Dat is vooral van belang voor mensen die buiten werken. De ozonconcentratie binnen is immers beduidend lager dan buiten.

Voor het invoeren van maatregelen kan je je baseren op de meetresultaten en de voorspellingen van de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL) die via het internet een bulletin met de ozonconcentraties in de omgevingslucht in België verspreidt (www.irceline.be). Overschrijdingen van de informatiedrempel (180 µg/m3) en de alarmdrempel (240 µg/m3) voor ozon worden ook via de media aan de bevolking gemeld.

Meer informatie: